Buđenje terasa kafića i restorana omiljene pješačke zone tijekom proljeća odaje suštinu „ležernog ispijanja kave”, opisanu od strane renomiranog britanskog časopisa Travel Weekly u članku o Beogradu. Mješavina kulta ispijanja kave, razgovora ili čitanja novina, vodi sve do ulaza na prostor Beogradske tvrđave. Brojne sporedne uličice vode do Studentskog parka, kao i jedne od najstarijih ulica u Beogradu – Kralja Petra, ali i skrivenih malih ulica i trgova – Topličinog i Obilićevog vijenca, koji će od ovog proljeća biti kutak za mlade, mjesto gdje će se jedanput tjedno organizirati susreti neafirmiranih umjetnika, DJ-a i street art umjetnika.
>> Beograd: Urbana prijestolnica Balkana
Nađemo se ,,kod konja”?
Glavna pješačka zona u gradu prostire se duž Knez Mihailove ulice gdje se nalazi i poznato mjesto okupljanja na Trgu republike, upravo kod Spomenika princu Mihailu. Ovo mjesto, okruženo Narodnim pozorištem i Narodnim Muzejom, često nazivano ,,kod konja”, uglavnom predstavlja odgovor na pitanje nalaženja i/ili okupljanja, kako Beograđana tako i svih gostiju grada. Knez Mihailova ulica je zakonom zaštićena kao jedan od najstarijih i najvrednijih gradskih spomeničkih ambijenata, s nizom reprezentativnih zgrada i građanskih kuća nastalih krajem 1870-ih godina.
U nekadašnjoj zgradi Uprave fondova državne hipotekarne banke iz 1903. godine, 50 godina kasnije smješten je Narodni muzej, čiji početak prikupljanja i zaštite kulturne baštine u Srbiji datira iz 1884. godine. Sadašnji stalni postav Muzeja obuhvaća kronološki opseg od dalekog paleolita sve do umjetnosti 20. stoljeća. Organiziran na tri kata reprezentativnog zdanja, postav je raspoređen na 5000 četvornih metara izložbenog prostora. Predstavljajući čitav fond Narodnog muzeja, pažljivo odabrani eksponati, kao i postav u cjelini, svjedoči o izuzetnim arheološkim istraživanjima.
Nezaobilazna Beogradska tvrđava
Beogradska tvrđava je svojevrstan muzej prošlosti Beograda. Nastavši postupno, u dugom razdoblju od 1. do 18. stoljeća, Beogradska tvrđava se vremenom mijenjala i razvijala. Od rimskog kastruma, preko bizantskog kaštela i ostataka srednjovjekovne prijestolnice srpske despotovine sve do austrijsko-osmanlijskog artiljerijskog utvrđenja.
Kompleks čine Tvrđava, podijeljena na Gornji i Donji grad, na kom se nalaze Despotova kapija, Sahat kula, Rimski bunar, Statua pobjednika, zatim Kula Nebojša, Amam – tursko kupatilo, Kapija Karla VII, kao i prostrani Park Kalemegdan, u kom su biste važnih ličnosti srpske povijesti, znanosti i kulture. U parku Kalemegdan nalaze se i Paviljon ”Cvijeta Zuzorić”, Veliko stepenište, Beo Zoo vrt, park za djecu i još pregršt spomenika i skulptura, sportski tereni, muzeji, kafići i restorani.
S Beogradske tvrđave pruža se uzbudljiv pogled na ušće Save u Dunav, Novi Beograd i Zemun, a najpoznatija točka je plato kod Spomenika Pobjednik, monumentalnog simbola Beograda.
Foto: www.tob.rs
Gotovo svakog dana se mogu obići Sahat kula, Veliki barutni magazin, Kula Nebojša i Rimski bunar u kojima se često održavaju izložbe i drugi kulturni programi.
Na kavu s kneginjom Ljubicom
Između centra grada, Tvrđave i Savamale, prije Brankovog mosta, na visini nad promenadom rijeke Save, ušuškan je Kosančićev vijenac, jedan od najstarijih dijelova grada. Sav u kaldrmi, sačuvao je atmosferu i izgled 19. stoljeća, ovdje se nalaze brojni kafei “s pogledom”, galerije i vinarije. U predivnim zalascima sunca uz zvuke benda, nakon pješačke ture obilaska ovog dijela grada, početkom proljeća subotom se otvara sezona ,,Ljeto na Kosančiću”.
Na ovom mjestu se nalazila i Narodna biblioteka prije nego što je uništena 6. aprila 1941. godine Tu su i Konak kneginje Ljubice, jedna od lokacija Muzeja grada Beograda u kojoj se može vidjeti stalni postav, ali i „popiti kava s kneginjom Ljubicom”.
U blizini je čuvena kavana "?” koju posjećuju gosti iz cijelog sveta jer čuva autentičan balkanski ambijent i atmosferu. Preko puta je Crkva svetog Arhanđela Mihaila, jedan od najljepših sakralnih objekata u Beogradu, u kojoj su sahranjeni znameniti Srbi, Dositej Obradović i Vuk Stefanović Karadžić.
>> Beograd nikada ne spava – preporučujemo top mjesta za savršeni noćni provod
Foto: www.tob.rs
Pod kupolom Hrama svetog Save
Šetajući od centra grada ka Hramu svetog Save, preko Terazija, Ulice kralja Milana i Cvjetnog trga gdje se svakog petka tijekom sezone održavaju koncerti na otvorenom, stiže se do jednog od najvećih pravoslavnih hramova u Europi.
Pripreme za izgradnju Hrama počele su davne 1894. godine. Hram je sagrađen na mjestu gdje su, prema predaji, a po naredbi Sinan-paše, 1594. godine, iz manastira Mileševa prenesene kosti prvog srpskog arhiepiskopa, Svetog Save, i tu spaljene. Unutrašnja visina Hrama, od poda do vrha kupole, je 65 metara, a vanjska visina s križem je 79 metara. Hram ima tri korske galerije, koje mogu primiti po 700 članova zbora, i galeriju vidikovca.
U prizemlju i na galerijama Hrama može se okupiti 10.000 vjernika. Sedam metara ispod nivoa Hrama Svetog Save, mramornim stepenicama dolazi se do kripte u kojoj se dovršava izgradnja crkve bizantskog stila, posvećene Svetom Velikomučeniku Knezu Lazaru i isto tako impozantne kripte koja se prostire na 1.800 kvadrata u kojoj će se sahranjivati srpski patrijarsi.
Foto: www.tob.rs
Na ovom platou se još nalaze i Narodna biblioteka, spomenik Karađorđu, a sam park je jedno od omiljenih mjesta za šetnju i opuštanje.
Šetnja kraljevskim dvorom
Dvorski kompleks na Dedinju čine Kraljevski dvor, Bijeli dvor i dvorska obiteljska crkva, posvećena sv. Andriji Prvozvanom.
Kraljevski dvor je izgrađen u periodu od 1924. do 1929. godine, po nalogu kralja Aleksandra I, kao službena kraljevska rezidencija. Reprezentativna vila od bijelog kamena rađena je u srpsko-bizantskom stilu. Oko Dvora su podignute pergole, parkovske terase, bazeni, paviljon i koncertna terasa. Iz Dvora, koji je na grebenu brda, pruža se veličanstven pogled na Dedinje, Košutnjačku šumu, Topčider i Avalu.
Foto: www.tob.rs
Kamenom popločana Svečana dvorana ukrašen je kopijama fresaka iz Dečana i Sopoćana. Plavi salon je opremljen u baroknom stilu, a Zlatni salon u renesansnom, kao i velika Trpezarija. U tim prostorijama mramorni stupovi nose raskošne kasetirane drvene tavanice s brončanim lusterima. Ove su prostorije ukrašene dragocjenim slikama, škrinjama i predmetima iz kraljevske zbirke. U istom renesansnom stilu opremljene su i prostorije Velike i Male biblioteke.
Bijeli dvor je građen od 1934. do 1937. godine. U prizemlju ove klasicističke zgrade nalazi se velika Svečana sala i niz salona opremljenih u stilu Luja XV i Luja XVI s venecijanskim lusterima. Tu je i Dvorska biblioteka koja je imala oko 35.000 knjiga i Svečana trpezarija namještena u stilu Chippendalea.
Dvorski kompleks na Dedinju je otvoren za posjete svakog vikenda, subote i nedjelje, kao i srijedom, od travnja do listopada.
Must-see: pogled s kule Gardoš
Nekada zaseban grad, Zemun je danas romantičan i poetičan dio Beograda. U Glavnoj ulici nalazi se Zavičajni muzej i Opera Madlenianum.
Obala Dunava na kojoj se Zemun nalazi, Zemunski kej, je kilometrima duga promenada s nizom splavova, restorana, zabavnim parkom i nekada najvećim hotelom u Beogradu, a danas kockarnicom Grand Casino. Noću, splavovi postaju epicentar noćnog života, otvoreni do ranih jutarnjih sati.
Kula Gardoš je najprepoznatljiviji simbol Zemuna. Ovaj kraj je sačuvao stari izgled, s uskim ulicama i kućama. Pored Kule, cafe restoran nudi panoramski pogled i ugodan odmor od gradske vreve.
Uvijek živa Savamala
Savamala još uvijek prednjači kao jedan od najpopularnijih, najposjećenijih i najmodernijih dijelova Beograda.
Među starim fasadama s obilježjima baroka i secesije, uz prostrane ulice nadomak obale Save nalazi se zgrada nekadašnje Beogradske zadruge koja spada u red antologijskih primjera suvremene srpske arhitekture. Hotel Bristol sagrađen u duhu klasicizma, Manakova kuća, primjer starobalkanske urbane arhitekture, danas je dio Etnografskog muzeja. Tu se nalazi i stara zanatska slastičarska radnja – Bombonđžija Bosiljčić.
Kao što je nekad prva predstava odigrana u Savamali, tako je i danas ovaj dio grada mjesto koje okuplja alternativne umjetnike, moderan zvuk i sve što nosi doživljaj urbane kulture. Tu su smješteni Kulturni centar Grad, umjetničke galerije, brojni klubovi, restorani Beton hale, i barovi i kafići tik uz rijeku Savu. U neposrednoj blizini nalazi se i Sava Promenada, šetalište s biciklističkom stazom i nekolicinom sportskih sadržaja na otvorenom.
Foto: www.tob.rs
Dobrom underground provodu u Beogradu pariraju Cetinjska i Zetska ulica predstavljajući bar street zonu ispunjenu klubovima i barovima, u blizini ulice prepoznatljive po kaldrmi – Skadarske.
Skadarlija – četvrt boema
Čuvena boemska četvrt Skadarlija je nastala krajem 19. i početkom 20. stoljeća kada su njene kavane bile mjesto susreta najpoznatijih imena umjetničkog Beograda. U Skadarliji su nekada stanovali mnogi poznati književnici, glumci, slikari i novinari. Najčešće je uspoređuju s pariškim Montmartreom, kako po izgledu, tako i po veseloj, uzavreloj atmosferi. Kulturno-zabavni program koji upotpunjava autentičnost boemskog duha ove ulice kroz pjesmu, igru, anegdote i skečeve počinje na proljeće i odigrava se svakog petka.
Foto: www.tob.rs
U Skadarliji je živio i umro poznati srpski pjesnik i slikar Đura Jakšić, čija je kuća pretvorena u sastajalište umjetnika. U današnjoj Skadarliji, koja je izuzetna turistička atrakcija Beograda, čuvena po restoranima i starogradskoj muzici, nalaze se galerije, prodavaonice antikviteta i suvenira.
U Skadarliji ne treba propustiti doživljaj u čuvenim kavanama Tri šešira, Šešir moj, Dva jelena, Ima dana, Zlatni bokal, gdje goste poslužuju tradicionalnim specijalitetima domaće kuhinje, a glazbenici prate u stopu uz pjesmu u koju se najviše lumpuje.
Sir, kajmak, ćevapi…
Beogradska gastronomska ponuda je među TOP atrakcijama u svako doba godine. Jela predstavljaju spoj različitih kultura serviranih na dasci, zemljanoj posudi ili tanjuru koju često prati muzika „od stola do stola”.
Bogata ponuda restorana u gradu od specijaliteta srpske, ali i svih drugih vrsta kuhinja, do veganskih jela, kao i preslikana različitost lokalnih namirnica, domaćih proizvoda i organske hrane se još može iskusiti na beogradskim pijacama.
Kalenić pijaca je smještena u centru Vračara, u blizini je i Đeram pijaca. Na Dorćolu, najveća i najpoznatija je Bajloni pijaca, a Zeleni vijenac u samom centru grada, na „raskrsnici beogradskih puteva”.
Vjesnik proljeća na pijaci su svježe rotkvice i mladi luk, dok se na jesen kupuju dunje, orasi i bundeva. Ima i gotovih pita, sa sirom, šljivama i jabukama, a u redovima živopisnih tezgi u ponudi su i domaći sir, kajmak i čvarci.
>> Beograd: Balkanska hedonistička meka
Foto: www.tob.rs
Više informacija na www.tob.rs
Pročitaj i ovo:
• Skadarlija: Mjesto susreta boema i hedonista
• Beograd: Urbana prijestolnica Balkana
• Beograd nikada ne spava – preporučujemo top mjesta za savršeni noćni provod